DELVİNE

Yanya Vilayetinin Delvine Sancağında Kaza merkezi bir kasaba olub merkez vilayete 18 ve merlez liva olan Ergiri'ye 8 saat uzaklıktadır.

Kasaba bir dağın teşkil ettiği bir kaç yükselti üzerinde olub haneleri seyrek ve havası latiftir.

Ahalisi Arnavudluk'un Lap kabilesine mensup olmak üzere 1402 islam ve 812 hristiyandan ibaret olup toplam nufus 2214'dür.

Kazaya bağlı bir nahiye merkezi olan Aya Sarandoz iskelesinden merkez vilayete kadar inşa olunan muntazam şose Avlonya kasabasından geçer.

Kasabada 12 cami ve iki medrese ile bir rüşdiye mektebi, 120 dükkan, 14 han vardır.

Delvinye Kazası: Livanın müteşekkül olduğu 6 kazadan birisi olub kuzeyden Ergiri ve Korveleş, Doğudan Pogun, Güneyden Filat Kazaları ve batıdan Adriyatik Denizi ile sınırlıdır.

Kazanın mera ve ormanları çok olduğundan hayvanatı dahi çokçadır.

Deniz ve nehirden avlanan leziz mercan ve yılan balıkları mevsiminde ihrac olunur.

Korfu karşısında bulunan Ayasarandoz'uniskeleleri vasıtasıyla kazanın mamulat ticariyesi Korfu, Triste, İskenderiye ve Dersaadet ile yapılır.

Mahsulatı:Arpa, buğday, çavdar,pirinç,zeytin,üzüm,pekmez,bal,peynir,yapağı,palamut,soğan,sebze ile seccade ve bez gibi şeylerden ibaret olup.

Mısır, yapağı, palamut ihraç edip ve buna mukabil elbise, kahve, şeker, gaz ve mamulat züccaciye ithal olunur.

Kazanın nufusu: İslam ve hristiyan 19984 olub bunun 5808'i müslim, 14176'sı gayrı müslimdir.

Kaza 104 kariye ve çiflikat ile Aya Serendi (Sarandoz) isimli nahiyeden oluşur.

Kazada ki yapılar:

Cami ve mescit: 26 adet

Medrese kütüphane: 2 adet

Dergah: 7 adet

Dükkan mağaza: 101 adet

Fırın: 8 adet

Han: 14 adet

Mekatib: 50 adet

Değirmen: 56 adet

Kilise Manastır:88 adet

Çeşme: 244 adet

Köprü: 12 adet.