Kanunî Sultan Süleyman'ın Avusturya İmparatoru I. Ferdinand'a gönderdiği ve halen Viyana Devlet Arşivi'nde bulunan

Kanunî’nin Bağdat Fetihnamesi

(baş tarafı)

Hicrî 941 yılının Cemaziyülâhır'inin evâlinde (ilk on günün­de: 8 - 17 Aralık 1534) Bağdat'tan yazılmış olan bu belge par­çası, 185 x 35,5 cm. boyutlarındadır. Uluslararası diplomatik yazışma kalıplarına göre, iç bölümleri vardır. Arka kapağa bas­tığımız Tuğra'ya kadarki Invocatio (çağrı) bölümü Sülüs; met­nin yanda görülen devamıysa Divanî yazıyladır. Tuğra'dan son­ra, hitap edenin ve edilenin niteliklerinin sayıldığı Intitulatio (sı­fatlar) bölümü gelmektedir. Altıncı satırdaki "malûm ola ki" sözlerinden itibaren Expositio ( Serimleme) bölümü başlamak­tadır.

Çevrimyazıda, Tuğra'ya kadar olan satırlar (parantez içinde) Roma rakamlarıyla, Tuğra'dan sonrakilerse Arap rakamlarıy­la gösterilmiştir.

"(I)Hazret-i izzet azzet kudretühünün inayeti ve mihr-i sipihr-i nübüvvet ahter-i bürc-ü fütüvvet (II) mukteza-yı fırka-i asfiya Muhammed Mustafa'nın sallallâhü aleyhive-sellem (III) mucizatı ve dört yârinin ki Ebu Bekir ve Ömer ve Osman Ve Alidir rizva--nüllahi (IV) aleyhim ecmaın anların ve cimi'i evliyaların himmetleri ile

  
Tuğra

(I) ben ki sultanüsselâtin burhanül-havakin tac-bahş-i zemin zıllüllahi fil-erazin Akdenizin ve Karadenizin Anadolunun (2) Rumelinin Karamanın ve Rumun vilâyet-i Zul-kadriyenin ve Diyar-ı Bekrin ve Kürdistanın ve Azerbeycanın ve Samın ve Halebin ve Mısrın ve Mekkenin ve Medinenin (3) ve Kudsün külliyen diyar-ı Arabın ve Yeme­nin ve dahi eba-i kiram ve ecdat»! izamım enarellahu berahınehüm kuvvet-i kahirele-riyle feth eyledikleri nice memleketlerin ve cenab-ı celâlet (4) me'abım dahi tığ-i âteş-bar ve şemşir-i zafer-şiarım ile feth eylediğim nice diyarın sultanı ve padişahı sultan Bayezıd oğlu sultan Selim (5) sultan Süleyman şah hanım (6) sen ki iftiharül ümerail-milletil mesihiye muhtarü küberait - tayifetil iseviye vilâyet-i Nemçe kralı Ferdinan-dosun malûm ola ki bundan akdem tayife-i Kızılbaş-ı evbaş benimle düşmanlık (7) ve adavet üzre olduğu ecilden leşker-i derya-nişan ile maşrık taraflarına azimet-i hü­mayun eyleyip rayat-ı saadet- ayatımdan mukaddem cenab-ı vezaret-meab sadaret -nisab devlet-intisab (8) saadet-intisab vasıtatü akdid- devletil-ebediye rabıtatü akdis-saadetis-sermediye kayıdü cüyuşil-İslâm sahibül izz vel ihtişam eşşarimüş- şamşam zircam-ı peleng- intikam asafüzzaman melaz-i ehl-i iman (9) hüccetür- rahman alel insan mazharü avatıfıllâhi tealâ masdar-ı eltaf-ı bi-intiha ellazi tele'lee fi vecinati dev-Ietihi nurül-hüda vetebeyyene fi ufki saadetihi şemsül-alâ el-gazi fi sebilillâh el-mücahidü li-vechillah nizamül-mülk (10) kayim makam-ı saltanat leşkerkeş-i sâmi mertebet ve vezir-i âzam-i hilâfet menkibetüm serasker-i sultan İbrahim Paşa edamellâhu iclâlehü vezade ik (balehü)"

bundan sonrası kopuk ve kayıptır

alıntı: tarihportalı com.




















































Kaynak: Osmanlı arşivi